Son aylarda ülkemizin gündemini meşgul edip ve hepimizin gündemine girmiştir.Bu yazıda sizlere enflasyon nedir, neden artar, nasıl düşer ve kim hesaplar sorularına cevap vereceğiz.
Enflasyon Nedir?
Piyasadaki malların ve hizmetlerin fiyatlarının artmasıdır. Başka bir deyişle paranın değer kaybetmesidir. Bir örnek ile açıklamak gerekirse geçen sene 4 TL aldığınız bir yoğurdun fiyatı bu sene 6 TL olduysa bunu sebebi paranın alım gücünün düşmesi başka bir deyiş ile enflasyonun artmasıdır.
Enflasyon neden artar? Piyasada fiyatlar(enflasyon) neden artar. Piyasada enflasyonun artmasının 2 sebebi vardır .
1. Maliyetlerin artmasından kaynaklı Enflasyon artışı:
Piyasadaki malların fiyatlarının artmasının ilk sebebi maliyetlerin artmasıdır. Bir malı yapmak için kullanılan ham madde fiyatının artması o ürünün fiyatının artmasına sebep olur. Örnek vermek gerekirse yoğurt yapmak için gereken ham madde olan sütün maliyetinin artması yoğurdun maliyetinin artmasına neden olur.
2. Talep kaynaklı Enflasyon artışı:
Talep kaynaklı fiyat artışı ise, bir ürüne olan talebin artması karşısında normal olarak üretimde artacaktır, üretim artacağı için üretim maliyetlerde artacaktır. Bundan dolayı üretici fiyatları arttıracak ve yeni arz talep durumuna göre fiyatlandırmasını düzenleyecektir. Bu durumdaki fiyat artışına yani talep kaynaklı fiyat artışı(enflasyon) denir.
Enflasyon nasıl düşer? Enflasyonu düşürmek için pek çok yol bulunuyor bu yazımızda en etkili iki yöntemi açıklayacağız.
1.Üretim :
Üretimin artması piyasadaki ham madde fiyatlarını düşüreceği için üretilen ürünlerin maliyetlerinin düşmesi ve bu şekilde enflasyonun düşmesidir. Enflasyonun düşürülmesi için uzun vadeli ancak kesin çözüm yoludur.
2. Faizlerin arttırılması:
Enflasyonun düşülmesinin bir diğer yolu ise faizlerdir. Peki faizler enflasyonu nasıl düşürür. Faizlerin artması ile insanlar paralarını zaruri harcamaları haricinde bankaya koyar ve bu şekilde normal zamandan daha yüksek faizler ile paralarını değerlendirirler.Bunun enflasyona etkisi ise piyasadaki ürünlerin talebi düşürür. Talep düşünce üretici ürünü satamadığı için fiyatları düşürmek zorunda kalır. Bu örneğin ülkemizdeki en belirgin hissedildiği alan ise emlak sektörüdür. Sektör satılamayan konutlar için yüksek miktarda indirim yaparak talebi arttırmaya yönelik çalışma yapmaktadır. Ancak faizleri arttırmak uzun vadede ülkede ve bankalarda zarara yol açar ve kısa vadeli bir çözümdür.
Enflasyon Nasıl Hesaplanır?
Enflasyonu hesaplamak resmi istatistik kurumları açısından oldukça zor olmakla birlikte, temsili bazı mallardan bir sepet oluşturularak hesaplama gerçekleştirilir. Sonra da bu sepet değerinin zaman içerisindeki değişimleri gözlemlenir. Bunun için 2 çeşit ana hesaplama yöntemi bulunur.
1. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE – CPI):
Tüketim malları ve hizmetlerinin (benzin, gıda, giyim, otomobil gibi) maliyetlerinin hesaplanmasında kullanılır. Tüketici yönünden değişimini gösterir.
2. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE – PPI):
Yurt içinde üretilen mal ve hizmetlerden oluşturulan endeksteki değişimleri gösterir. Bu da üreticinin perspektifin
Enflasyonu kim hesaplar ve Faizleri kim yönetir?
Enflasyonu hesaplayan iki kurum bulunmaktadır. Bu kurumlar Merkez Bankası ve Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK)’dir. Faizleri yöneten kurum Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasıdır. Enflasyon oranları ve Faiz kararları bu kurumun toplantılarından sonra halka açıklanır.
Bu yazımızda enflasyon ile ne olduğu, nasıl arttığını, nasıl düşürülebileceğinden ve hesaplama yöntemlerinden bahsettik. Aklınıza takılan sorular için yorum yazabilirsiniz.
iPhone 11 fiyatları da enflasyondan, dolar artışından ve vergilerden nasibini aldı mı ? iPhone 11’in Türkiye fiyatını bilmiyorsanız bu yazıdan öğrenebilirsiniz.