Ericsson R380 – İlk Akıllı Cep Telefon – Bir Tutam Nostalji

Selamlar herkese, bir tutam nostalji video serisinde benim için çok özel olan bir cep telefonunu sizinle paylaşmak istiyorum. Bu telefonu bilmeyenler: “Bu ne ya tam bir takoz!” diyebilir. Ancak bu telefon ilk akıllı cep telefonudur. Gördüğünüz üzere bu cep telefonu aslında dokunmatik bir ekrana da sahiptir. Ericsson R380 olarak isimlendirilen bu cep telefonuna sizinle yakından bakalım.

Telefonu Tanıyalım

Adından da anlayabileceğiniz üzere bu cep telefonu Ericsson Mobile Communications tarafından geliştirilmiş bir modeldir. Bu cihaz 18 Şubat 1999 CEBIT fuarında tanıtıldı ve temelinde karşımıza çıkan ilk PDA modelidir. Kasım 2000’de piyasaya sürülen bu cihaz akıllı cep telefon adı ile pazarlanan ilk cihazdır.

Aralık 1999’da Popular Science dergisi Ericsson R380’i bilim ve teknolojideki en önemli ilerlemelerden biri olarak atadı. Bu özelliklere rağmen o günlerin normal bir cep telefonu sayılabileceği boyutlarda olması kesinlikle takdire şayan bir cihaz olmasını sağlamıştır. Bence çok yerinde bir atama işlemi olmuş. Bu cep telefonu şüphesiz Ericsson P800 ya da P900 gibi modellerin öncüsüdür hatta belki iPhone’un öncüsü bile sayabiliriz.

Bu cihaz Ericsson’un İsveç’in Kista kentindeki laboratuvarlarında geliştirilmiş. Kullanıcı arayüzü, Ericsson’un İngiltere’nin Warrington Yazılım Uygulamaları Laboratuvarı’nda geliştirilmiş ve Kullanıcı arayüzü Ericsson Kontrol Kiti adı verilen şirket içi geliştirilmiş bir kütüphane kullanılarak oluşturulmuş.

Cep telefonunun tam olarak kaç adet satıldığını bilemiyoruz ancak Ericsson ürün müdürü Kevin Lloyd, R380’in 200.000 adede kadar satıldığını tahmin ediyor.

Sizinle bu videoda konuşacağımız cihaz küçük yazılım ve kozmetik yükseltmelere sahip R380 serisinin son modeli olan R380e modelidir.

Tasarım

Ericsson R380 piyasaya çıktığı yıllar itibariyle bu cep telefonunun kesinlikle kıymetinin bildiğini düşünmüyorum. O dönemlerde cep telefonlarında bir küçülme yarışı bulunuyordu. Kimin cep telefonu daha hafif ve küçük ise yarışı o kazanırdı. Kabul ediyorum o dönemlerde de bu cep telefonunu bir cepte taşımak kolay değildi ancak o dönemlerde ben bu cep telefonunu ne zaman kullansam yaşı fark etmeksizin herkes takoz mu o? Baban arabayı yokuş aşağı bırakınca tekerin altına bunu mu koyuyorsunuz derdi.

Cihaz kasa olarak büyük olabilir. Ağırlık olarak da fazla olabilir ancak şuna dikkat çekmek istiyorum: Bu cep telefonu ile iPhone 14 Pro arasında ağırlık olarak çok bir fark bulunmuyor hatta rakamlara göre iPhone 14 Pro daha ağır.

Telefona karşıdan baktığınızda klasik antenli bir Ericsson modeli karşınıza çıkıyor. 12 tuşlu tuş takımının alt tarafında mikrofonu, ekranın üstünde anteni ve sağ üst tarafta Ericsson logosu bulunuyor.

Arka tarafında bir pil var ve piline takabildiğiniz mavi renkli plastik bir kalemi vardı ancak maalesef ben bu kalemi kaybettim. Telefonun sağ tarafında sesli notlar için kullanabileceğiniz bir tuş bulunuyor. Ancak bu tuş da maalesef düşmüş durumdadır fakat sesli notları hala iş görmektedir. Sol tarafında ise cihazın ses yüksekliği için bir kontrolcü bulunmaktadır.

Size telefonun şarj aletini de göstermek istiyorum. Büyük bir adaptörü ve o zamanlara has Ericsson şarj girişine bir bakın. Aynı zamanda bu kablonun telefon hat kablosu gibi tasarımına da dikkatinizi çekmek istiyorum.

Ekran

Bu cep telefonunun dokunmatik bir ekranı bulunuyordu. Bu dokunmatik ekranın üzerine bir tuş takımı kapatıyordunuz. Cep telefonu tuş takımının kapandığını anlıyor ve tuş takımı kapalıysa dokunmatik ekranın ilgili bölümünü tuş takımı olacak şekilde algılıyordu. Tuş takımını açarsanız karşınıza büyük bir dokunmatik ekran geliyordu.

Bu dokunmatik ekran günümüz cihazları kadar iyi dokunmatik tabiki de değil. Belli dönemlerde cihazın ekranına kalibrasyon da yapmanız gerekebiliyor.

Özellikler

Türkiye fiyatını bilemiyorum ancak Ericsson T28’lerin 500$’a ülke dışında satıldığı zamanlarda bu cihaz 700$’a satılıyormuş. Bu cep telefonunda kızılötesi bulunuyor ve o zamanlar Ericsson bu cihaz ile entegre çalışabilecek özel bir bilgisayar yazılımı yayınlamıştı. Bu yazılım sayesinde cihaz bilgisayarınız ile senkorize olabiliyordu.

Nokia modellerinden tanıdığımız Symbian işletim sisteminin bir versiyonu bu cihazda bulunuyor dersek yanlış olmaz. Merak edenler için de söyleyim cihazda EPOC 5.1 sürümlü işletim sistemi bulunuyor. Cihazın arayüz tasarımı Zümrüt olarak isimlendirilmiş durumdadır. 2 MB RAM ve 1,2 MB saklama alanı bulunuyor bu cihazda inanabiliyor musunuz?

Ericsson R380 Özellikleri

O dönemlerde olan bir cep telefonunda secure wap desteği bulunuyor. Aynı zamanda pop3 mail desteği de bu cihazda bulunuyor. Dokunmatik ekranı ile Tetris oynamak ve not almak bence bu telefonu ön plana çıkaran fonksiyonları olmuş.

Telefonu her açışınızda ayarlamış olduğunuz karşılama mesajı sizi karşılayabilir. Telefona tuş kilidi şifresi koyamıyorsunuz ancak telefon açılışında sorulabilecek bir şifre koyabiliyorsunuz.

Bir kişiyi rehberinize kaydederken kişinin sadece telefon numarasını yazmayıp kişiye ait fiziksel adres, e-posta adresi, web sitesi bilgisi ve şirket unvanı gibi bilgileri de yazabiliyorsunuz. Bu da kişinin sadece numarasını kaydetmenizi değil kişileri kartvizit bilgileri ile kaydetmenizi sağlıyor.

R380’in ön plana çıkan bir özelliği de aynı zamanda kişisel bir asistan olarak hayatınızı planlayabilmesidir. Bu konuda takvim uygulaması gerçekten zamanına göre gelişmiş durumdadır. Size takviminizi farklı görünümlerde sunabiliyor. Yeni bir etkinliği tekrarlı bir şekilde oluşturmanızı ve buna hatırlatma kurabilmenizi sağlıyor.

Telefon üzerinden sadece 1 adet alarm kurabiliyorsunuz. Hesap makinesi tahmin edeceğiniz üzere belli bir karmaşıklığa kadar izin veriyor. Saklama alanının kısıtlı olmasını da zaman zaman hissediyorsunuz.

Bu telefonun en çok eleştiri alan diğer bir zayıf noktası da dışarıdan uygulama yüklenemiyor oluşuydu. Ancak bana göre bu telefonun yapabildiklerinin yanında dışarıdan uygulama yüklenemiyor olması hiç bir şekilde negatif yön sayılmaz. Telefonun kendi işletim sistemi mantığı nedeniyle dokunmatik ekran üzerinde yapabildikleriniz ile tuş takımı üzerinden yapabildikleriniz arasında çok fark bulunuyor.

Benim kullandığım cihazda Türkçe dil desteği bulunmuyor. İlerleyen yıllarda piyasada satılan bazı modellerinde Türkçe dil desteği varmış ancak onlarda da tüm menüler tam Türkçe değilmiş.

Gelen mesajları numerik klavye üzerinden cevaplayamıyorsunuz. Mesaj yazmak için tuş takımını kaldırmanız ve dokunmatik klavye ile mesajları yanıtlamanız gerekiyor. Bu durum kesinlikle günlük kullanımda hayatınızı yavaşlatıyor.

Ericsson R380 Kronik Sorunları

Tuş takımını açık ya da kapalı tutmanıza bağlı olarak bu cep telefonu ekranın görevini değiştirebiliyor demiştik. Kapağın alt kısımlarına toz girdiği zaman tuş takımı açık mı yoksa kapalı mı bunu cep telefonu maalesef anlayamıyor.

O dönemlere ait Ericsson telefonları uzun süre şarj etmediğiniz zaman bataryanız size problem çıkartabiliyor. Telefonu yeniden kullanmaya başlamak için telefona yüksek voltaj vermeniz gerekebiliyor. Ancak benim için bu durum işe yaramadı ve ben telefonun pilini açıp pil kasası içerisinde bulunan pilini değiştirmek zorunda kaldım.

Bir ara cihazın ekranındaki görüntüde silinik görüntüler oluşmaya başladı. Eyvah dedim. Bu cihazın ekranını kolay bulamayız ancak can dostum Emre sağolsun. Kendi çözümleri ile bu sorunu çözdü.

Tüm eski cep telefonlarının başına bela olan 7 yıl IMEI problemi bu telefonun başına da gelebilirdi ancak ben cihazı belli aralıklar ile kullandığım için bu sorunu yaşamadım. Bu arada 7 yıl süresi 1 Ocak itibariyle 1 yıla indiriliyor. Bu konuyu da detaylıca ele aldığım bir video kanalda bulunuyor. Eski bir cep telefonunuz varsa yılda 1 sim kart takmanızı öneririm.

Ericsson R380 Yorumlarım

Antenli yapısı sayesinde bir hoparlörün yanında durursanız cep telefonu çalmadan önce o cızırtı sesini duyabilirsiniz. Cep telefonuna bir mesaj ya da arama gelmeden önce ahizenin üzerindeki ışığın frekansı değişiyor. Şarjınız azaldığında bu ışık yeşil yerine kırmızı renkte yanabiliyor. Tüm bu özelliklerin yanında bir de zil sesleri ile bu cep telefonu alıp farklı yıllara götürdü.

Bu cep telefonu kesinlikle kolay kullanıma sahip diyemem. O dönemlerde amaç cep telefonuna özellik yüklemekti. Kolay kullanılabilirlik ve kullanıcı dostu gibi terimler cep telefonlarına çok daha sonraki yıllarda gelmeye başlamıştı.

Anılarım

Askere giderken biliyorsunuz ki kameralı bir cep telefonu götüremiyorsunuz. Ben de sıradan tuşlu bir cep telefonu ile askere gitmek istemedim ve bu nadide parça ile askere gittim. Askerlik dediğime de bakmayın sadece 26 gün yapıp geldik. Buradan da tüm asker arkadaşlarıma selam olsun!

Bu cep telefonu sayesinde askerde bir hayli dikkat çektim. Bazı komutanlar bu cep telefonunun mevzuata göre yasak olup olmadığını araştırdılar. Kimisi bu telefon ile direkt uydu üzerinden Elon Musk ile görüşüp görüşemediğimi sordular. Askerde bu telefonda bulunan tetris oyunu ve içine koymuş olduğum güçlü bataryası sayesinde bana güzel bir kaç gün yaşattı.

Zamanı daha da geriye alırsak Samsung Galaxy Note 3 kullandığım 2014 yılında piyasadaki bir çok kişiye bu cep telefonunu gösterdiğim zaman hayretler içerisinde kalıyorlardı.

Biraz daha geri gidelim ve bu cep telefonunun bana geldiği 2003’e gidelim. Babamın iş ortağının cep telefonuydu bu cihaz. O zamanlar kendisi sıfır almıştı ve dolapta kutusu ile birlikte duruyordu. Sağolsun bana hediye etmişti ama keşke telefonun kutusunu da alsaymışım. Bir keresinde bu telefonu değil de T100’ü kullandığımı görünce biraz bozulmuştu. Ancak bu cep telefonunu ağır diye o zamanlar her yere taşıyamıyordum. Aynı zamanda minibüste ya da otobüste ne zaman elime alsam herkes hemen telefona odaklanıyor ve dikkat çekiyordu.

Kısaca bu efsane cihazın akıllı cep telefonu sekötüne çok şey kattığına inanıyorum ve bu cihazın benim hayatımdaki yerinin de çok farklı olduğunu yaşantımın farklı zamanlarına ortak olduğunu biliyorum.

Peki siz o yıllarda böyle bir cep telefonunun olduğunu biliyor muydunuz? İnanması zor bir cihaz değil mi? Sizin Ericsson R380 ile ilgili yorumlarınız nelerdir? Yorumlarınızı aşağıda yorum satırında belirtmekten çekinmeyin ve bu tipte videoları kaçırmamak için kanala abone olup çanı açabilirsiniz.