Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan Korona virüsü tüm dünyada endişe yaratıyor. Çin Hükümeti’nin resmi açıklamalarına göre 130’dan fazla insan hayatını kaybetmesine neden olan virüsün enfekte olduğu kişi sayısı 6.000’in üzerinde olduğu söyleniyor. Çin gibi dünya ekonomisine katkısı büyük olan bir ülkede bu virüsün ortaya çıkması sonrası Korona virüsü ekonomi etkisi nasıl olacak diye ekonomistler konuşmaya başladı.
Ama ekonomi konusuna gelmeden önce biraz virüs hakkında konuşmak gerekiyor. Korona virüsünün ilk olarak hayvan pazarında insan tükürükleri ve hayvan kanlarının etkileşimi sonrası oluştuğu ve o pazardan alınan bir hayvanla çorba yapılması sonucu insanlara bulaştığı düşünülüyor. Virüsün hava yoluyla bulaşması yayılma hızını ciddi şekilde arttırıyor.
Virüsün hızla yayılması ve bir tedavi bulunamaması nedeni ile hükümet Wuhan’ın bağlı olduğu Hubey eyaletindeki 17 bölgeye girişi yasakladı ve bu kentlerde sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Sputniknews
Virüs öngörülemeyen şekilde mutasyona uğradığı için tedavi çalışmaları da etkili bir biçimde sürdürülemiyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Korona virüsünün alarm seviyesini ‘orta‘ derecesinden ‘yüksek‘ derecesine yükseltti.
WHO Raporu
Korona Virüsü Ekonomi Etkisi Nasıl Olacak ?
Salgının en çok hizmet sektörünü etkileyeceği düşünülüyor. Çin ekonomisinde hizmet sektörünün payı % 54 olması ve iş gücünün en çok kulladığı alanlardan biri olması nedeniyle en çok etkilenen sektör olacağı düşünülüyor.
Çoğu elektronik cihaz ve çeşitli ürünlerin üretiminin de Çin’de olduğunu düşünürsek virüsten bu üretimlerin de etkilenmesi gündemdedir. Üretimler yavaşlayabilir, üretim pahalılaşabilir hepsinde de önemlisi firmalar buralardaki üretimi durdurabilir. Bu gibi durumlar sonrası perakende satışların düşeceğini, bu gelişmenin enflasyona zarar vereceği ve Hubel eyaletinde yapılan üretimin ciddi oranda azaltacağı tahmin ediliyor. Hubel dışındaki eyaletlerde şimdilik virüs pek problem teşkil etmiyor. Hubel çevresi şimdilik riskli bölge gibi gösteriliyor. Bu bölgede Apple tedarikçileri de bulunuyor. Bu etkilenme Mart gibi tanıtılması beklenen iPhone SE 2′yi etkileyecektir diye düşünüyorum.
İthalat yönünden bakacak olursak; Çin ithalatının çok fazla etkilenmeyeceği düşünüyor. Virüsün üretimin ve nüfusun daha fazla olduğu kentlere yayılmaması Çin üretimini ciddi oranda etkilenmedi. Ancak ilerleyen günlerde Çin’den firmalar ürün
Çin’de en çok darbeyi yabancı şirketler alacağı değerlendiriliyor. Perakende söktörünün aldığı darbe yabancı yatırımcıları büyük oranda zorlayacağı belirtiliyor.
Bu virüs firmalara alternatif tedarikçiler gerektiğini bir daha hatırlatır diye düşünüyorum. İşin açıkçası çoktan bu fikri düşünen firmalar için bu virüs bir bahane oluşturabilir. Toplumda bir firmaya ait ürünlerin virüslü bölgeden geldiği algısı oturtulursa firma ürünlerinin tercih edilmemesi gibi kötü sonuçlar ortaya çıkabilir. Salgın öncesi sevk mi gibi sorular bile sorulabilir.
Küresel Ekonomiye Etkisi
Çin bugün küresel ekonominin %30’una tek başına yön veriyor. Çin’de yaşanan bu gelişme küresel ekonomilerde büyük bir belirsizliğe yol açtı. Küresel tahvil getirileri ve emtia fiyatlarında düşüş gerçekleşiyor. Özellikle hisse senetleri sene başında yaşanan erken elde edilen karlardan sonra artan belirsizlikle sonrasında düzelme etkisinin yaşadığı da gözlemleniyor.
Küresel ekonominin büyük bir parçası olan Çin’de bu zamana kadar görülmemiş hızla ilerleyen bir virüsün ekonomik etkileri ortaya çıkmaya başladı. Çin ekonomisinin dünya ekonomisinde yaratacağı darbenin etkisi virüsün ne kadar hızlı yayılacağı kontrol altına alınıp alınamayacağı ile belli olacak. Eğer kısa süre içerisinde kontrol altına alınır ise küresel ekonominin alacağı darbenin daha az olacağı düşünülüyor.
Bu virüsün güncel durumunu dünya haritası üzerinde bu adreste takip edebilirsiniz.